Είδα την παράσταση «Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι»Theater Project 365

Back

15.11.2022

Είδα την παράσταση «Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι»Theater Project 365

Είδα την παράσταση «Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι»

PUBLISHED ON 

«Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι»

 

Γράφει η Βίβιαν Μητσάκου

Μπορεί, άραγε, να δημιουργηθεί μια νέα, πρωτότυπη, γόνιμη σχέση ανάμεσα στην ιστορική έρευνα και την καλλιτεχνική δημιουργία; Μπορεί ένας θεατής να πάει να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση και να φύγει γνωρίζοντας πολλά ενδιαφέροντα ιστορικά γεγονότα τόσο που να τον ωθούν να συνεχίσει την δική του έρευνα πάνω στο θέμα και να μάθει πολλά νέα πράγματα; Μπορεί μια θεατρική παράσταση να διατηρήσει την μαγεία μιας καλλιτεχνικής δημιουργίας, προσφέροντας απλόχερα γνώσεις σαν να παρακολουθούσες ένα θεατρικό ιστορικό ντοκιμαντέρ, ακόμα και αν αυτό που παρακολουθείς δεν εντάσσεται στο συγκεκριμένο είδος; Μπορεί να δημιουργηθεί ένα νέο καλλιτεχνικό είδος, όπου η επιστήμη θα μπορεί να σε κάνει να ονειρεύεσαι; Μπορεί ο επιστημονικός λόγος να μετεξελιχθεί σε ποίηση; Η απάντηση σε όλα τα ερωτήματα είναι ένα μεγάλο ΝΑΙ και την απάντηση αυτή μας την δίνει η συγκεκριμένη παράσταση. 

Πήγα στο Μουσείο Μπενάκη για να παρακολουθήσω την παράσταση «Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι». Κατέβηκα τα σκαλιά για να πάω στον κάτω όροφο και ξαφνικά μεταφέρθηκα σε ένα μέρος μαγικό: στην βιβλιοθήκη του Μουσείου. Από τις χαραμάδες έμπαινε το φυσικό φως ίσα ίσα για να φωτίσει αυτό τον υπέροχο χώρο γεμάτο συλλεκτικά βιβλία. Μαγική εικόνα. Επιβλητικός χώρος που σε έβαζε αυτόματα στην διάθεση για αυτό που θα ακολουθήσει. Ο ιδανικός χώρος που θα μπορούσε να βρεθεί για αυτή την παράσταση, μια παράσταση όπου από θεατή σε κάνει μέτοχο μιας σπουδαίας έρευνας για τη ζωή και το έργο του Λόρδου Βύρωνα. 

Μπροστά μου βρίσκονται τρία διαφορετικά γραφεία με τις λάμπες τους και βιβλία και σημειώσεις. Τα γραφεία κάποιων ερευνητών; Στο δωμάτιο μπαίνουν η Μάνια Παπαδημητρίου, η Δανάη Παπουτσή και ο Όμηρος Πουλάκης, κάθονται στα γραφεία τους και κάπως έτσι ξεκινάει ένα μαγικό ταξίδι. 

 

(Φωτογραφία: Theater Project 365)

Η παράσταση ξεκινάει με την αφήγηση γεγονότων από τη ζωή του Λόρδου Βύρωνα, χρησημοποιώντας πηγές και κείμενα. Ξεκινά με τους λαμπρούς εορτασμούς στην Ελλάδα για τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του Μπάιρον το 1924 στον απόηχο της Μικρασιατικής καταστροφής και φτάνει στο τελευταίο του ταξίδι και τον θάνατό του στο Μεσολόγγι το 1824.

 

Η παράσταση δεν εντάσσεται ούτε στο μουσειακό θέατρο ούτε στο θεατρικό ντοκιμαντέρ. Μιλάει για τα ιστορικά γεγονότα αλλά δεν εστιάζει σε αυτά. Εστιάζει στο τι σε κάνουν να νιώσεις αυτά τα γεγονότα, εστιάζει στην προσωπική ματιά και στα συναισθήματα, εστιάζει στην Ποίηση πίσω από τα ιστορικά γεγονότα. Ακούμε τους στίχους του Μπάιρον στο τελευταίο ποίημα που έγραψε για τα τριακοστά έκτα του γενέθλια στο Μεσολόγγι λίγο καιρό πριν πεθάνει, τις λέξεις του Σπυρίδωνα Τρικούπη στον επικήδειό του για τον Μπάιρον, τις αναφορές του Κωστή Παλαμά. Σε αυτή την παράσταση η επιστημονική έρευνα και τα ιστορικά γεγονότα συναντούν την Ποίηση και πρόκειται για ένα αναπάντεχο, υπέροχο πάντρεμα. 

 

Η Μάνια Παπαδημητρίου, η Δανάη Παπουτσή και ο Όμηρος Πουλάκης είναι εκείνοι που μας έκαναν να νιώσουμε τόσα συναισθήματα μέσα σε αυτή την θεατρική μας εμπειρία και ήταν και οι τρεις εξαιρετικοί. Ήταν φανερό πως χαίρονταν πολύ αυτό που έκαναν και μας χάρισαν τον καλύτερό τους εαυτό. Καθόμασταν όλοι μαζί στην βιβλιοθήκη και ήταν λες και κάναμε μαζί μια κουβέντα πολύ προσωπική, γεμάτη όνειρα και συναισθήματα. Οι ερμηνείες τους ήταν μεστές, γεμάτες συναίσθημα αλλά χωρίς συναισθηματισμό ούτε υπερβολές ούτε υποκριτικά τρικ. Οι ερμηνείες τους ήταν αληθινές και ειλικρινείς, γι’ αυτό και μας προκάλεσαν τόσα συναισθήματα. Μέσα από αυθεντικά κείμενα της εποχής και φωτογραφίες, η εμπειρία μας έγινε ακόμα πιο όμορφη και πιο αξιομνημόνευτη. 

Η σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Διαμαντή ήταν σίγουρα μια σκηνοθετική πρόκληση λόγω της μοναδικότητας της παράστασης και όχι μόνο. Ένα στοίχημα, όμως, που κερδήθηκε με απόλυτη επιτυχία μέσα από υπέροχες ερμηνείες, μια καλοκουρδισμένη ομάδα συντελεστών, το όμορφο χώρισμα της παράστασης σε κεφάλαια, το μοναδικό ύφος της παράστασης και την σαφέστατα πολλή προσπάθεια και αγάπη εκ μέρους όλων των συντελεστών. 

Η παράσταση είναι μία συμπαραγωγή του Μουσείου Μπενάκη με το Θέατρο Σημείο. Αφορμή στάθηκε η έρευνα της Πανωραίας Μπενάτου, υπεύθυνης της Βιβλιοθήκης του Μουσείου Μπενάκη. Η παράσταση δημιουργήθηκε ειδικά για το ιδιαίτερο και μαγικό χώρο της Βιβλιοθήκης του Μουσείου.

Η παράσταση: «Μπάιρον. Τελευταίος σταθμός, Μεσολόγγι» σου δίνει την ευκαιρία να παρακολουθήσεις κάτι σπανιότατο στο είδος του για το αθηναϊκό κοινό, σε τοποθετεί σε ένα μέρος επιβλητικό όπως η Βιβλιοθήκη του Μουσείου, ανάμεσα στις πρώτες εκδόσεις των βιβλίων του Λόρδου Μπάιρον, σε κάνει συνεργό στην ιστορική έρευνα και σου αποδεικνύει περίτρανα πως η Επιστημονική Έρευνα και η Τέχνη μπορούν να συνδυαστούν με τρόπο υπέροχο.  

Έχει νόημα το ανέβασμα μια παράστασης βασισμένης σε ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα με τέτοιον τρόπο στην Αθήνα του 2022; Αναμφισβήτητα ναι. 

(Φωτογραφία: Theater Project 365)

Λίγα Λόγια για τον Λόρδο Μπάιρον:

Ο Τζορτζ Γκόρντον Μπάιρον, (22 Ιανουαρίου 1788 – 19 Απριλίου 1824), γνωστός στην Eλλάδα ως Λόρδος Βύρων  ήταν άγγλος αριστοκράτης, ποιητής, πολιτικός, φιλέλληνας και μια από τις σημαντικότερες μορφές του ρομαντισμού. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Βρετανούς ποιητές. Από το πλούσιο έργο του ξεχωρίζουν τα μακροσκελή ποιήματα Don Juan («Δον Ζουάν») και Childe Harold’s Pilgrimage («Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ»).

Ταξίδεψε σε πολλά μέρη στην Ευρώπη και συνέδεσε το όνομα του με την στήριξη των επαναστατικών κινημάτων σε Ιταλία και Ελλάδα. Πέθανε στο πλευρό των Ελλήνων επαναστατών  στο Μεσολόγγι, σε ηλικία μόλις 36 χρόνων, μετά από υψηλό πυρετό. Η Ελλάδα τιμώντας την συνεισφορά του στην επανάσταση έδωσε το όνομά του σε μία συνοικία μικρασιατών προσφύγων, Βύρωνας, και το άγαλμά του κοσμεί το κέντρο της Αθήνας.

Θεωρείται από τους πλέον σημαντικούς Άγγλους λογοτέχνες του 19ου αιώνα ενώ στην Ελλάδα είναι μια από τις πιο αναγνωρίσιμες μορφές της Επανάστασης του 1821 και εθνικός ευεργέτης.

 

Ταυτότητα Παράστασης

Κείμενο, έρευνα: Πανωραία Μπενάτου 
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής
Ερμηνείες: Μάνια Παπαδημητρίου, Δανάη Παπουτσή, Όμηρος Πουλάκης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Εύα Πουλή
Φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης
Σχεδιασμός συνοδευτικής έκδοσης: Βαγγέλης Καρατζάς, Λενιώ Μαργαριτούλη

 

Το Link της κριτικής https://theaterproject365.wordpress.com/2022/11/13/είδα-την-παράσταση-μπάιρον-τελευταί/?fbclid=IwAR3m9OLP0fAxb423NWCkERPvtQAA9PR0Ce6KLsM8DgHSDbe1U71guecDtws