efsyn Συνέντευξη Αλέξανδρος Διαμαντής«Η απόρριψη – να η έμπνευση. Η δημιουργία – να η παρηγοριά»

Back

02.12.2023

efsyn Συνέντευξη Αλέξανδρος Διαμαντής«Η απόρριψη – να η έμπνευση. Η δημιουργία – να η παρηγοριά»

Με την παράστασή του στο Θέατρο Σημείο, ο σκηνοθέτης και συγγραφέας θέλει να ανατρέψει όλες μας τις βεβαιότητες γύρω από τον «Γλάρο» του Τσέχοφ.

ΟΘόδωρος Αγγελόπουλος έλεγε ότι το να θέτεις ερωτήματα είναι πιο σημαντικό από το να δίνεις απαντήσεις. Αυτό πιστεύει και ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Αλέξανδρος Διαμαντής και θέλει να ανατρέψει όλες μας τις βεβαιότητες γύρω από το κλασικό πια, αλλά πάντα κορυφαίο έργο του Τσέχοφ «Ο Γλάρος».

Η νέα, τολμηρή και απολύτως προσωπική προσέγγιση έκανε πρεμιέρα στο Θέατρο Σημείο στις 18 Νοεμβρίου, ως μια παράσταση που βουτά στις βαθύτερες υπαρξιακές αναζητήσεις του ανθρώπου. Αυτές μοιράζεται άλλωστε και ο Αλέξανδρος Διαμαντής στην «Εφ.Συν»: «Τι είναι ζωή; Γιατί είναι ζωή; Τι είμαι; Ποιος είμαι; Ποιος δεν αναρωτιέται;».

● Ποια είναι τα συναισθήματα που θέλεις αυτή η παράσταση να δημιουργήσει στο κοινό;

Θα ήθελα ο θεατής να τη δει και να σκεφτεί τι μένει από το πέρασμά του από την ύπαρξη – τι κάνει ο ίδιος κάθε μέρα ώστε να μείνει κάτι απ’ τη ζωή του κι αν νιώθει πως τίποτα δεν μένει, τότε να παλέψει μπας και μείνει κάτι. Να συγκινηθεί και να οργιστεί –είναι χρήσιμο αίσθημα η οργή, και τώρα και σε κάθε εποχή– και να ξαναρχίσει να παλεύει. Να προχωρήσει στη ζωή του με θάρρος και με μια νέα κατάφαση απέναντι στη μέρα που έρχεται. Να κάνει άλλο ένα βήμα, ναι! Να κάνει κουράγιο. Να μη σταματήσει. Να προχωρήσει.

 Πότε έπιασες πρώτη φορά Τσέχοφ στα χέρια σου και πώς ήταν αυτό το «ταξίδι»;

Ηταν ο «Γλάρος» και δεν τον έπιασα στα χέρια μου, αλλά τον είδα με τα μάτια μου. Ημουν 12 χρόνων και ήμουν με τους γονείς μου στο Λονδίνο και στην παράσταση της Κέιτι Μίτσελ στο Βρετανικό Εθνικό Θέατρο. Αυτό που θυμάμαι πολύ έντονα είναι η πρώτη σκηνή, με τη Μάσσα να καπνίζει και να πενθεί για τη ζωή της, και το κοινό να γελάει με γέλιο σαρκοβόρο κι έπειτα, λίγο αργότερα, να κλαίει. Η Κοινωνία. Ποτέ δεν θα το ξεχάσω αυτό.

 Πόσο μοναχικός είναι ο δρόμος της δημιουργίας και από πού αντλείς τη δική σου έμπνευση;

Ως δημιουργός είσαι πλάνης. Περιφέρεσαι, χρησιμοποιώντας τις πέντε αισθήσεις σου και καταγράφοντας. Παρατηρώντας. Ποτέ δεν είσαι σπίτι σου. Ποτέ δεν είσαι μόνος. Ζεις, με τις εντυπώσεις σου, τις αναμνήσεις σου και τις ελπίδες σου, μέσα στην Κοινωνία. Και η σχέση σου με την Κοινωνία είναι σαν χτυπήματα σε μια πόρτα που ανοίγει για τους άλλους, αλλά όχι για σένα. Από αυτή την απόρριψη είναι που εμπνέεσαι. Από το να στέκεσαι μπροστά από πόρτες που πάντοτε ανοίγουν, αλλά ποτέ για σένα. Η απόρριψη – να η έμπνευση. Η δημιουργία – να η παρηγοριά. Από αυτή 

την άποψη θα έλεγα πως ο καλλιτέχνης δεν διαφέρει ούτε από τον εργάτη ούτε από τ’ αφεντικό: όλοι έχουμε ελπίδες κι όλοι έχουμε απογοητεύσεις κι όλοι κάποτε χαμογελάμε.

● Αγγίζεις από πολύ νεαρή ηλικία τις βαθύτερες υπαρξιακές ανησυχίες του ανθρώπου. Από ποιο σημείο της ζωής σου άρχισε αυτή η αναζήτηση; Θυμάσαι τον νεότερο εαυτό σου να σκάβει μέσα του;

Το μόνο που θυμάμαι είναι πως απ’ όταν ήμουν πολύ μικρός δεν ήξερα στ’ αλήθεια τίποτα κι αυτό μ’ έκανε να νιώθω παράξενα. Πήγαινα αργά τη νύχτα και ξυπνούσα τους γονείς μου και τους ρωτούσα τι είναι ζωή, γιατί ζούμε και τι πάει να πει θάνατος; Δεν ήξεραν να μου πουν, αλλά με αγαπούσαν πολύ κι έτσι μου έλεγαν όλα αυτά που λένε οι καλοί γονείς στα παιδιά τους για να τα εμψυχώσουν, για να τα καθησυχάσουν και για να τα παρηγορήσουν. Η ερώτηση επέμενε, μέχρι που εντέλει κάπως μ’ έπαιρνε ο ύπνος, κουτσά-στραβά. Επειτα ερχόταν το πρωί και έπρεπε να πάω σχολείο, να ζήσω όλα όσα ήταν να ζήσω, πάντοτε μέσα σε μια τεράστια απορία τι ήταν τέλος πάντων όλο αυτό. Αυτό δεν έφυγε ποτέ. Τι είναι ζωή; Γιατί είναι ζωή; Τι είμαι; Ποιος είμαι; Ποιος δεν αναρωτιέται;

 Οταν εγκλωβίζεσαι στον εαυτό σου, ποια είναι η διαφυγή και ποιο το safe place σου;

Η φαντασία μου. Μ’ αρέσει να σκέφτομαι πως αν το θέλω, ανά πάσα στιγμή μπορώ να τα παρατήσω όλα, να εξαφανιστώ από προσώπου γης και να ξεκινήσω μια νέα ζωή σε μιαν άλλη ήπειρο. Κατά τ’ άλλα, περνάω τον καιρό μου γράφοντας όταν δεν σκηνοθετώ και σκηνοθετώντας όταν δεν γράφω. Αγαπώ τους φίλους μου κι ο έρωτας είναι πάντοτε ωραίος, ακόμα κι όταν δεν είναι ευχάριστος.

 Και κάτι λίγο πιο προσωπικό. Υπάρχουν συζητήσεις που αποφεύγεις να κάνεις με τον εαυτό σου;

Ανήκω στη χορεία των ανθρώπων που περνούν πολύ καιρό με τον εαυτό τους, ενίοτε παρέα μ’ ένα ωραίο μπουκάλι κρασί, επομένως όσο κι αν θα ήθελα να τ’ αποφύγω, όλα τα ερωτήματα τίθενται από μόνα τους ξανά και ξανά μετά από λίγη ώρα. Μαθαίνει κανείς να ζει μαζί τους και να τα θέτει με τέτοιον τρόπο που πέρα από τον εαυτό του να μπορούν να είναι χρήσιμα και σε κάποιον άλλο. Ο Ρίτσος έχει έναν ωραίο στίχο –τον έβαλα και στον «Γλάρο»: «Πώς αφήσαμε τις ώρες μας και χάθηκαν;»

 Πληροφορίες: Θέατρο ΣΗΜΕΙΟ (Χ. Τρικούπη 10, Καλλιθέα, τηλ. 210-9229579) «Ο Γλάρος», του Αντον Τσέχοφ.
Διασκευή & Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής.
Σκηνικά & Κοστούμια: Αση Δημητρολοπούλου.
Κίνηση: Νικολέτα Γκριμέκη.
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας.
Ερμηνεύουν οι Ιωάννα Μακρή, Δημήτρης Μανδρινός, Μανταλένα Καραβάτου, Βαγγέλης Ρόκκος, Περικλής Μοσχολιδάκης, Δανάη Παπουτσή.

Ακιολουθήστε το Link της συνέντευξης 

https://www.efsyn.gr/tehnes/theatro/412201_i-aporripsi-na-i-empneysi-i-dimioyrgia-na-i-parigoria