«Οι άνθρωποι δημιουργούν σαν μικροί κόκκοι άμμου την Ιστορία και ταυτόχρονα χάνονται όταν το κύμα στο ακροθαλάσσι τούς παρασύρει»

Ο«Γλάρος», το γόνιμο έργο του Τσέχοφ, παρουσιάζεται στο Θέατρο Σημείο σε μια νέα, τολμηρή και απολύτως προσωπική προσέγγιση από τον σκηνοθέτη και συγγραφέα Αλέξανδρο Διαμαντή. Όλοι οι ήρωες ερωτεύονται και απογοητεύονται. Εκρήγνυνται, φωνάζουν και κλαίνε, κι έπειτα χορεύουν όλοι μαζί, αγαπημένοι πάλι. Αστειεύονται με θάρρος κοιτάζοντας την καταστροφή και τον θάνατο. Αυτοί οι ήρωες δεν είναι ούτε θεοί ούτε βασιλιάδες ούτε πολεμιστές. Είναι όπως ένα μερμήγκι που κατεβαίνει τον τοίχο - χωρίς καθόλου αλαζονεία πως τάχα επιτελούν έναν άθλο. Οι ήρωες αυτοί δημιουργήθηκαν από τον Τσέχοφ 21 χρόνια πριν από μια μεγάλη επανάσταση. Άραγε σήμερα που ξαναεμφανίζονται τι προμηνύουν; Εμείς είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για το έργο και την παράσταση με την Ιωάννα Μακρή που υποδύεται την Αρκάντινα. 

Τι κάνει αυτό το έργο του Τσέχοφ να αφορά ακόμα τόσο έντονα το τώρα;

Η αγάπη. Η άδολη, μικρή, κρυφή αγάπη όλων για όλους, η χωρίς όρια. Η ανάγκη για αγάπη, η ανάγκη να σε αποδέχονται χωρίς όρια. Μια μικρή κοινωνία που ζει και αναπνέει και κρυφά κάτω από την επιδερμίδα της υπάρχει η ανάγκη της αγάπης. Ήρωες που φιλοσοφούν και ερωτοτροπούν άλλοτε δυνατοί, άλλοτε εύθραυστοι. Η ελευθερία τους, η χαρά τους, οι ελπίδες τους και τα όνειρά τους είναι σαν μικροί γλάροι που πετούν και έρχονται αντιμέτωποι με αντιξοότητες και δυσκολίες για ένα καλύτερο μέλλον. Σήμερα βλέπουμε παντού, σε κάθε γωνία της ζωής μας μικρούς σκοτωμένους γλάρους. Βλέπουμε και ζούμε μικρές ήττες, μικρές απογοητεύσεις, όνειρα πολύ μικρά που συντρίβονται στην πορεία της ζωής μας. Ναι λοιπόν, το έργο του Τσέχοφ είναι τολμηρό και αναγκαίο σήμερα, γιατί πολύ απλά μιλάει για την αγάπη, την ανάγκη της που δένει τους ανθρώπους μαζί.

Λένε ότι τα έργα του Τσέχοφ είναι πολύ απαιτητικά υποκριτικά. Ισχύει;

Τα έργα του είναι ένα μωσαϊκό, ένας διαρκής επιχρωματισμός, ένα πηγαινέλα ανάμεσα σε αποχρώσεις. Και, βέβαια, υποκριτικά εξαντλητικά στις μικρές κλωστές, στα νήματα που συνδέουν εαυτούς. Από το τραγικό στο κωμικό είναι μια ανάσα δρόμος και πάλι ξανά. Οι ήρωες ξαναγεννιούνται σκηνικά πολλές φορές και η γοητεία της θεατρικής συμπεριφοράς τους είναι ακριβώς αυτή. Πώς προκύπτει αβίαστα η συνομιλία με τον εαυτό τους και, βέβαια, ποιος είναι ο εαυτός τους. Στον «Γλάρο» μοιάζει σαν να κινείσαι σε ένα μονοπάτι που γλιστράει και προσπαθείς να συγκρατηθείς, να μην ξεφύγεις. Οι ήρωές του δεν ξεφεύγουν, κρύβονται μέσα στο ανθρώπινο μέτρο, προσαρμόζουν τους εαυτούς και ό,τι περισσεύει χάνεται. Ό,τι περισσεύει έξω από το μέτρο αυτοκτονεί.

Οι ήρωες αυτοί γεννήθηκαν προεπαναστατικά. Τώρα είναι απεγνωσμένοι ή γεννιούνται ξανά σε μια χώρα που βράζει;

Οι εποχές βράζουν πάντα, μετατοπίζονται και αλλάζουν σύνορα με διαφορετικούς τρόπους. Οι άνθρωποι δημιουργούν σαν μικροί κόκκοι άμμου την Ιστορία και ταυτόχρονα χάνονται όταν το κύμα στο ακροθαλάσσι τούς παρασύρει. Οι επαναστάσεις αλλάζουν μορφές και περιεχόμενο. Πώς ζούμε, λοιπόν, και ποιο κομμάτι του εαυτού μας χάνουμε στην πορεία μιας ζωής; Με ποιο κομμάτι μας ταΐζει ο καθένας μας την Ιστορία, σαν αντάλλαγμα για να ζήσει και να υπάρξει; Είμαστε, άραγε, παρόντες; Και με ποιο τίμημα; Ο «Γλάρος» του Τσέχοφ ρωτάει χωρίς να παίρνει απαντήσεις.

Στο θέατρο τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μεγάλη προσέλευση θεατών. Το έχετε εξηγήσει;

Μα είναι πολύ, πολύ απλό, γιατί το θέατρο με άμεσο τρόπο μίλησε για όλους. Βγαίνοντας από την πανδημία, η ανάγκη όλων να συνυπάρξουμε, να συνομιλήσουμε, μας οδήγησε να αναζητήσουμε κοινές συνιστώσες. Μία από αυτές είναι το ζωντανό θέατρο. Αυτό, η απλότητα που μόνο το θέατρο άμεσα και ευθύβολα μπορεί να δώσει, μας έσπρωξε σε ενότητες. Η θεατρική πράξη ενώνει, χωρίς αποκλεισμούς. Δημιουργεί κοινότητες και ζωντανές ενότητες ανθρώπων. Υπήρξε μεγάλη ανάγκη να αναζητήσουμε τι μας ενώνει και όχι τι μας χωρίζει. Αμέσως μετά τους περιορισμούς νομίζω ότι όλοι μας αναζητήσαμε συνομιλίες, κοινές συμφωνίες, επίπεδα συνεργασιών. Και το ζωντανό θέατρο είναι το σημείο σύγκλισης.

Ποιο σημείο του έργου από τη διαδικασία έχει απασχολήσει τον νου και την καρδιά σας;

Η σκηνική υπόσταση, ο τρόπος που προσπάθησα να δώσω ζωή στον ρόλο μοιάζει με μια προσπάθεια να κινηθώ ακροποδητί σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Με απόλυτη συγκέντρωση και σιωπή, στα νύχια των ποδιών μου, κρατώντας σχεδόν την ανάσα μου, έχτισα συμπεριφορές. Αν κάτι απασχόλησε τον νου και την καρδιά μου, είναι οι μικρές ήττες. Μικρές διαρκείς ήττες, μικρά ολισθήματα σε τρύπες ζωής όπου πέφτεις και μετά σηκώνεσαι και συνεχίζεις να πέφτεις. Απρόβλεπτα, απρογραμμάτιστα. Ήττες που μοιάζουν με τρύπες στην καρδιά. Σκοντάφτεις και πέφτεις. Σηκώνεσαι και συνεχίζεις να πέφτεις. Ήττες μέσα από το ξεχείλισμα της καρδιάς της Αρκάντινα.

 

Ακολουθείστε το link της συνέντευξης : 

https://www.avgi.gr/tehnes/470305_i-theatriki-praxi-enonei-horis-apokleismoys?fbclid=IwAR1F1q6gOmcPjVSy-uxu3dEXnQqE2EP-XXzQMFM7Qo3pOxaiCKigjDhA8-8